Nowy węgiel jako przykład źródła energii pochodzącej z recyklingu

Jak Feniks odradzający się z popiołów, węgiel zasila nasze elektrownie i piece naszych cementowni. Ale nie dzieje się tak od wczoraj.

Od 1970r., zanim jeszcze zamknięto ostanie kopalnie węgla kamiennego, wyprzedzając czas, "GWAREX POLSKA" Sp. z o.o., stała się pionierem wzbogacania węgla z hałd pogórniczych z myślą, wtedy zupełnie nieznaną, odzyskiwania surowców i produkcji węgla przemysłowego. W niezwykle wydajnych instalacjach płuczkowych w regionach Charleori, Centre i Borinage przerobiono wiele hałd. Dzięki zintegrowanym zespołom cyklonów cieczy ciężkiej i hydrocyklonów - co stanowi proces unikalny w skali światowej - odzyskano prawie całość węgla o uziarnieniu 100 mikronów (1/10mm).

Głównymi klientami były elektrownie oraz cementownie belgijskie i zagraniczne, którym spółka zabezpieczała stałe zaopatrzenie, co prawda częściowe, ale realne, którego walory dostrzeżono w czasach szoku naftowego w latach 1971/1974 i 1979/1980 i przy obecnych zdarzeniach.

Dla zwolenników energii różnorodnej, energia pochodząca z węgla odzyskanego w ten sposób stanowi wiarygodną alternatywę dla energii atomowej. Ponadto, w obliczu ewentualnych nowych niedostatków, można po nią sięgać ze znacznych rezerw zalegających na hałdach w kraju.

Rewitalizacja terenu

"GWAREX POLSKA" Sp. z o.o., poprzez swą działalność polegająca na odzyskiwaniu węgla z hałd, produkuje energię, wspomaga zatrudnienie, popiera małe i średnie przedsiębiorstwa, przyczynia się do zwiększenia dochodów społeczeństwa, dostrzegając potrzebę renowacji terenów pogórniczych i zmiany ich przeznaczenia. Większość hałd często ogromnych, nieestetycznych i niebezpiecznych stanowi niezaprzeczalne wyzwanie dla ludzi zajmujących się dzisiaj zagospodarowaniem terenu.

Możemy nadać setkom hektarów, nierzadko w obszarach zurbanizowanych, formę z czasów kiedy rzadko planowano przestrzenie dla zbiorowego użytku. Wśród nich swą pozycję zaznacza "GWAREX POLSKA" Sp z o.o., która, podczas realizacji prac, wybiera, ponownie zagospodarowuje i przekształca hałdy. W szczególności w Belgii, skąd pochodzi technologia, której spółka jest właścicielem, firma wybrała i ponownie zagospodarowała, zazieleniła oraz zalesiła około czterdzieści hałd.

Oczyszczono i uformowano, zmienianiając przeznaczenia ponad 100 ha terenów pod zabudowę osiedli, stref rzemieślniczych, zielonych przestrzeni, ośrodków rekreacji, małych i średnich przedsiębiorstw... Pośrednim, namacalnym efektem energetycznego wzbogacania hałd jest rewitalizacja krajobrazu, który staje się bardziej atrakcyjny , a w przyszłości łatwiej będzie nadać mu nową formę.

Ochrona środowiska

Żadna działalność przemysłowa nie jest wolna od niedogodności. Nawet, jeśli są one przejściowe i nieznaczące, zadaniem podmiotu gospodarczego jest im zapobiec i - jeśli jest taka konieczność - znaleźć na nie sposób. Głównych celem jaki stawia sobie "GWAREX POLSKA" Sp. z o.o., jest poszanowanie środowiska mieszkańców w otoczeniu prowadzonej działalności.

Cel ten przyświeca już podczas oceny, zarówno pod względem ilościowym jak i jakościowym, zawartości materiałów palnych w danej hałdzie, jeszcze przed podjęciem decyzji o odzyskiwaniu z niej węgla. Dlatego też, od 1977r., stosuje się metodę opróbowania hałdy poprzez przeprowadzenie kampanii wierceń profilowanych. Wiercenia te odbywają się bez szkody dla zewnętrznego wyglądu, a otwory po wierceniach, o średnicy 8-11 cm, są natychmiast zasypywane. Następnie, po wyborze danej hałdy, zarówno globalne podejście, jak i metody pracy na wszystkich etapach realizacji projektu, mają na celu respektowanie środowiska. Czy to jeśli chodzi o lokalizację instalacji w stosunku do pobliskich osad mieszkalnych, czy o utrzymanie wałów lub leśnych koron, czy o budowę dróg dojazdowych na terenie właściwego zakładu do wożenia nadawy lub końcowego produktu, dokłada się wszelkich starań, aby wzbogacenie węgla odbywało się bez szkody dla sąsiedztwa. Zasad ta obowiązuje przez cały czas istnienia zakładu (zraszanie dróg, zamiatanie dróg publicznych, itp.)

Od początku swego istnienia spółka ma w zwyczaju działać zgodnie ze starą maksymą "lepiej zapobiegać niż leczyć". Istotnie, biorąc pod uwagę uzasadnione postulaty mieszkańców z sąsiedztwa wszystkie prezentowane projekty są dogłębnie analizowanie i w razie konieczności modyfikowane.

Ekologiczne zagospodarowanie hałd

Witalność danego regionu nie mierzy się jedynie tonażem wyprodukowanego surowca czy zainwestowanym kapitałem. Ziemia oferuje nam swe bogactwo i szkoda byłoby zmienić ją w ekologiczną pustynię. Działalność "GWAREX POLSKA" Sp z o.o. nie ogranicza się więc tylko do likwidacji hałd czy do nadania im nowej formy o łagodniejszych zboczach, które nawet jeśli przeniesione czy zmniejszone, wciąż istnieją i są żywymi świadkami dawanej działalności.

Od 1975r., we współpracy z ośrodkami badawczymi Wydziały Nauk Agronomicznych w Gembolu (Belgia), rozwinięto oryginalne technologie zasiania i zazieleniania terenu na hałdach. Prowadzi się zalesianie, poza gatunkami kolonizatorskimi takimi, jak brzoza, także gatunkami bardziej szlachetnymi (np. klon, grab, jesion, dąb, lipa), metodą gęsto obsadzonych szkółek położonych w pewnej odległości jedna od drugiej. Od 2003 r. działania te odbywają się we współpracy z Politechniką Śląską w Gliwicach.

Zazielenianie polega na siewie roślin trawiastych przystosowanych do substratu węglonośnego, urozmaiconych mieszanką roślin kwiatowych, zgodnie z ukierunkowaniem.

W ostatnich latach "GWAREX POLSKA" Sp z o.o. kładzie szczególny nacisk na różnorodność ekologiczną hałd, zwiększając liczbę biotopów na nowo uformowanych hałdach. Do tradycyjnego biotopu leśnego dochodzą cztery inne, utworzone ze straf wilgotnych, suchych muraw, krzewów i pogranicza lasów

Bardzo zróżnicowany krajobraz roślinny hałd po odzyskaniu węgla może prowadzić jedynie do zaaklimatyzowania się tam bogatej i zróżnicowanej fauny. Z tego tytułu, biorąc pod uwagę faunę tych miejsc, zaproponowane ekologiczne odzyskiwanie węgla stanowi innowację wartą szczególnego zainteresowania.

Przejście od "czarnego" do "zielonego" to dodatkowy nierozłączny i nieodzowny efekt odzyskania węgla z hałd. Od 2006 r. "GWAREX POLSKA" Sp. z o.o., wspierana przez Politechnikę Śląską i ekspertów z Luksemburga, wprowadza plantację sadzonek winorośli odpornych na niskie temperatury, jako nową formę rekultywacji hałd.

Działalność Spółki doceniana jest również w aspekcie zagospodarowania potencjału energetycznego kraju, promocji zatrudnienia, a także w aspekcie uzdrowienia przekształconych terenów pogórniczych, przygotowującego do nadania im nowej formy, a wszystko to z korzyścią dla zintegrowanego z nimi społeczeństwa. Podczas realizacji tych projektów priorytetem jest troska o ochronę środowiska. W dziedzinie ekologii rozpowszechniania jest technika mnogości wprowadzanych biotopów i to po odzyskaniu z nich węgla. Poza tym, aktualnie wprowadza się produkt o nazwie elutrylit®, działający jako filtr środowiska, który znajduje się przy odkażaniu gleby, oczyszczaniu ścieków, szlamów i gnojowic. Produkt ten może posunąć naprzód próby plantacji sadzonek winorośli.